Zaobserwuj mnie, aby być na bieżąco i zobaczyć jak pracuję
Sprawdź moje media społecznościowe
Autor : Maciej Kowalski
Trener personalny > Blog > Treningi >
Kontakt ze mną
dane kontaktowe
Maciej Kowalski
tel. 661 499 583
e-mail.maciejkowalskitrener@gmail.com
Choroby przewodu pokarmowego należą do jednych z bardziej dokuczliwych schorzeń. Są trudne w leczeniu i wymagają od nas wielu wyrzeczeń dietetycznych. Do takich chorób zalicza się celiakia objawiająca się nietolerancją na produkty zawierające gluten. W chorobie tej stosuje się specjalna dietę wykluczającą pewne produkty żywnościowe. Jeśli chcesz się dowiedzieć czym dokładnie jest celiakia i jak wygląda jej leczenie za pomocą diety bezglutenowej ten artykuł jest dla ciebie.
Spis treści:
Celiakia (inaczej zwana chorobą trzewną lub enteropatią glutenową) jest schorzeniem o podłożu genetycznym wywołanym nieprawidłową odpowiedzią układu odpornościowego na białko ogólnie zwane glutenem, występującym w zbożach takich jak:
Pszenica i jej odmiany: durum, orkisz i karmut
Żyto
Jęczmień
Owies
Nietolerancja glutenu powoduje zanik kosmków jelitowych, czyli niewielkich wypustek umieszczonych na powierzchni błony śluzowej jelita cienkiego, których rolą jest wchłanianie składników odżywczych z pokarmu do krwiobiegu. Efektem tego działania jest upośledzenie trawienia i wchłaniania, co z kolei prowadzi do niedożywienia organizmu oraz wielu objawów.
Celiakia może występować w różnych postaciach:
Klasycznej (pełnoobjawowej), dającej typowe objawy takie jak:
Bóle i wzdęcie brzucha
Obfita, cuchnąca biegunka tłuszczowa, o charakterystycznej szarożółtej barwie
Utrata masy ciała
Osłabienie odczucia głodu
Po wykonaniu badań laboratoryjnych można stwierdzić niedokrwistość z niedoboru żelaza, niskie stężenie białka, niedobory kwasu foliowego oraz witamin A, D, E, K
Skąpoobjawowej lub bezobjawowej, której efektem mogą być:
Zmęczenie, apatia, bóle głowy
Bóle mięśni, stawów
Osteopenia lub osteoporoza
Zespół jelita drażliwego
Próchnica zębów
Afty, zapalenie kącików ust
Nietolerancja laktozy
Cukrzyca typu 1
Po wykonaniu badan laboratoryjnych można stwierdzić anemię z niedoboru żelaza lub kwasu foliowego oraz niskie stężenie białka
Utajonej, gdzie wpływ czynników środowiskowych, takich jak np. zabiegi chirurgiczne, nadmierny stres, ciąża, infekcje przewodu pokarmowego powodują zanik kosmków jelitowych i ujawnienie się objawów.
U kogo najczęściej występuje celiakia?
Celiakia najczęściej jest rozpoznawana u małych dzieci w pierwszym roku życia, kiedy do diety włączane są produkty zbożowe. Jednak coraz częściej choroba ta ujawnia się u osób dorosłych między 30 a 40 rokiem życia, a nawet seniorów. Celiakia częściej jest rozpoznawana u kobiet niż u mężczyzn.
Jeżeli zaobserwowałeś u siebie lub u kogoś z rodziny niepokojące objawy występujące po spożyciu produktów zawierających gluten, udaj się do lekarza pierwszego kontaktu lub pediatry i omów ten problem. Jeżeli lekarz będzie podejrzewał celiakię, wyda skierowanie do gastroenterologa, który zleca szereg badań:
Badanie serologiczne z krwi, gdzie oznacza się stężenie przeciwko endomysium mięśni gładkich (EmA), przeciwko transglutaminazie tkankowej (tTG), przeciwko deamidowanej gliadynie (DGP lub GAF)
Badanie przeciwciał w klasie IgA i IgG
Biopsję jelita czyli zbadanie niewielkiego wycinka jelita cienkiego pobranego podczas gastroskopii.
Wykonuje się także badania przesiewowe w kierunku celiakii w przypadku występowania:
Opryszczkowego zapalenia skóry
Celiakii w rodzinie
Niewyjaśnionej niedokrwistości z niedoboru żelaza
Padaczki
Cukrzycy typu 1
Przewlekłego bólu brzucha, biegunki
Niepłodności u mężczyzn
Przedwcześnie występującej osteoporozy
Wrzodziejącego zapalenia jamy ustnej
Niedorozwoju szkliwa
Leczenie celiakii polega na stosowaniu diety bezglutenowej, polegającej na wykluczeniu produktów zawierających gluten przez całe życie. Jeżeli występuje znaczny zanik kosmków jelitowych, oprócz nietolerancji glutenu może wystąpić także nietolerancja laktozy, dlatego wprowadza się czasową dietę bezlaktozową. Istotną rolę w leczeniu celiakii ma uzupełnianie niedoborów składników odżywczych, witamin (głównie witaminy B12 i K), składników mineralnych (przede wszystkim żelaza) oraz elektrolitów. Często lekarze zalecają przyjmowanie preparatów witaminowych zawierających wapń, magnez, żelazo, cynk, selen, kwas foliowy oraz witaminy A, D, E, K i B12 w celu wyrównania niedoborów. Uwaga: nigdy nie przyjmuj suplementów diety na własną rękę. Stosuj je jedynie pod kontrolą lekarza.
białko pełnowartościowe (pochodzące z mleka- jeśli jest tolerowane i jego przetworów, chudego mięsa- drób, cielęcina, królik, ryb oraz jajek)
witaminy A, D, E, K, kwas foliowy, wapń i żelazo
produkty zbożowe niezawierające glutenu oraz orzechy, sezam oraz pestki dyni ze względu na zawartość witamin grupy B
owoce i warzywa, najlepiej w postaci drobno startych surówek, przecierów lub soków. Zawierają wiele witamin, głównie witaminę C, która ułatwia wchłanianie żelaza
płyny głównie w postaci wody mineralnej, dodatkowo soków, naparów ziołowych i owocowych, kawy naturalnej
Dodatkowo:
W diecie nie powinny występować duże ilości tłuszczów, jednak zawierają one korzystne witaminy i kwasy tłuszczowe. Wybieraj wyłącznie oleje roślinne oraz oliwę z oliwek.
Należy rozważnie dobierać przyprawy, stosując większe ilości ziół, a unikając ostrych przypraw.
Warto zwrócić uwagę także na sposób przygotowania potraw. W zaostrzeniu choroby unikaj smażenia i pieczenia z dodatkiem dużych ilości tłuszczu. Wybieraj technikę gotowania w wodzie, w szybkowarach, na parze, pieczenia w folii, duszenia bez tłuszczu oraz bez wcześniejszego obsmażania.
Staraj się zachować higienę podczas przygotowywania posiłków aby nie zanieczyścić glutenem produktów, które będziesz spożywał na przykład poprzez używanie tego samego noża do pieczywa zawierającego gluten i bezglutenowego.
Dieta w celiakii stanowi podstawę stąd też tak ważne aby skonsultować swój dotychczasowy jadłospis oraz rozpocząć edukację najlepiej pod okie doświadczonego dietetyka klinicznego który oprócz cennych wskazówek ułoży specjalnie dla Ciebie bezglutenową indywidualną dietę online. Po wprowadzeniu odpowiedniej diety, bardzo szybko następuje poprawa jakości życia, jak i kondycji psychofizycznej. Spowodowane jest to ustąpieniem objawów choroby, co wpływa na poprawę wyników badań laboratoryjnych, regenerację błony śluzowej jelita, poprawę wchłaniania substancji odżywczych oraz normalizację masy ciała.
Mąka pszenna
Mąka żytnia, płatki żytnie
Kasza manna
Mąka i kasza jęczmienna: pęczak, perłowa, mazurska
Płatki owsiane
Otręby pszenne, płatki pszenne
Kuskus
Kasza owsiana
Musli
Kaszki zbożowe błyskawiczne
Kaszki mleczno- zbożowe
Makaron pszenny i żytni
Dania typu pierogi, pyzy, kopytka, naleśniki z wyżej wymienionych mąk
Pieczywo, które nie jest oznaczone jako bezglutenowe, takie jak: białe pieczywo, pieczywo razowe, bułki, bagietki, pieczywo chrupkie, bułki do hamburgerów
Pieczywo cukiernicze suche (ciastka, wafle, pierniki, herbatniki, sucharki, pierniczki, biszkopty)
Drożdżówki, ciasta
Bułka tarta
Olej z kiełków pszenicy
Panierki do mięs, ryb i warzyw
Kawa zbożowa, kakao owsiane, piwo
Sos sojowy
*WAŻNE: opłatki świąteczne, hostie/komunikanty zawierają gluten. Jeżeli masz celiakię możesz poinformować o tym księdza w swojej parafii. Hostie bezglutenowe są dostępne w miejscach zwyczajowego zakupu komunikantów.
Musisz pamiętać także, że wiele produktów spożywczych może być zanieczyszczonych glutenem w postaci mąki, skrobii lub słodu, takich jak np. niektóre słodycze, przetwory mleczne, płatki śniadaniowe, koncentraty spożywcze, sosy, wędliny, konserwy mięsne, parówki, dania gotowe, wyroby garmażeryjne, przetwory mleczne z dodatkami smakowymi, suszone owoce, wsady owocowe, mieszanki przypraw. Dodatkowo niektóre środki farmaceutyczne (leki, preparaty wielowitaminowe, preparaty do odchudzania) także mogą zawierać gluten.
Zaburzenia wchłaniania, niedożywienie, nowotwory: przełyku, żołądka i jamy ustnej, chłoniak jelit, gruczolak dwunastnicy, upośledzenie funkcji śledziony, zakażenia bakteryjne. Zapamiętaj:
Nie wprowadzaj na diety bezglutenowej na własną rękę. Takie zalecenie może wydać tylko lekarz po wykonaniu odpowiednich badań.
Nawet niewielka ilość spożytego produktu zawierającego gluten może spowodować wystąpienie objawów.
Nieprzestrzeganie diety bezglutenowej lub spożywanie produktów zawierających gluten nieświadomie może prowadzić do wyniszczenia organizmu.
Produkt bezglutenowy to produkt, który na opakowaniu posiada znak przekreślonego kłosa. Oznacza to, że zawartość glutenu w tym produkcie jest ograniczona do 20mg na 1 kg produktu lub jest on całkowicie wolny od glutenu. Znak przekreślonego kłosa jest symbolem dla produktów uznanych za bezglutenowe, używanym w całej Europie. Produkty tak oznakowane podlegają regularnym kontrolom, są produkowane przez audytowane zakłady produkcyjne oraz zapewniają bezpieczeństwo dla konsumenta.
Producenci mają obowiązek umieszczania informacji na etykiecie dotyczącej zawartości zbóż zawierających gluten i produktów pochodnych, ponieważ składnik ten jest na liście silnych alergenów pokarmowych.
Ryż biały i brązowy, płatki ryżowe, skrobia ryżowa, kaszka ryżowa
Kukurydza, skrobia kukurydziana, chrupki kukurydziane, popcorn
Proso (kasza jaglana)
Gryka (kasza gryczana)
Tapioka, skrobia z tapioki
Quinoa
Amarantus
Owies, który nie jest zanieczyszczony glutenem
Soja
Soczewica
Sago
Sorgo
Fasola
Ziemniaki
Orzechy
Mięso , ryby, jaja świeże, nieprzetworzone
Mleko świeże, w kartonie, w proszku, zagęszczone
Kefir, maślanka, jogurt naturalny, twaróg oraz ser żółty nieprzetworzony
Oliwa z oliwek, oleje roślinne, smalec, masło, margaryna
Warzywa i owoce (świeże, mrożone i konserwowe- bez dodatków)
Ziemniaki, skrobia ziemniaczana
Cukier, dżem, miód, landrynki
Kawa, herbata naturalna, soki owocowe, woda mineralna, napary z ziół
Sól, pieprz, zioła, ocet winny, jabłkowy
Także możesz spożywać produkty zbożowe ze znakiem przekreślonego kłosa: mieszanki mączne bezglutenowe, pieczywo i makarony z mąk bezglutenowych, ciasta i ciastka bezglutenowe. Często bezglutenowe produkty zbożowe typu mąka, pieczywo mają dość wysoką cenę. Łatwym rozwiązaniem tego problemu jest przygotowanie w domu mąki ze zbóż naturalnie bezglutenowych. W tym celu potrzeba jedynie zaopatrzyć się w blender wysokoobrotowy. Sposoby przygotowania są różne w zależności od produktu:
Aby przygotować mąkę jaglaną, gryczaną czy ryżową wystarczy jedynie zmiksować dokładnie w blenderze odpowiednią kaszę
Bardziej czasochłonnym zadaniem jest zrobienie mąki z ciecierzycy, którą trzeba wcześniej ugotować, wysuszyć, a następnie zmielić, a także mąki kokosowej, gdzie kokos należy wcześniej namoczyć, odcisnąć, osuszyć i zmielić.
Pieczywo, mąki:
Atlanta Poland S.A.
Belaviten Sp. Z o. o.
Bezgluten Sp. Z o. o.
Celiko S.A.
Dr. Oetker Sp. z o. o.
Gluten Free Solutions Poland Sp. z o.o.
Good Food Products Sp. z o.o
Kubara Sp. z o.o.
KUPIEC Sp. z o.o.
MARGITA Produkty Bezglutenowe
SONKO Sp. z o.o.
Zakład Piekarniczo-Cukierniczy Glutenex Sp. z o.o
Wędliny i wyroby mięsne
ANIMEX Foods Sp. z o.o. Sp.k. (Berlinki)
Balcerzak i Spółka Sp. z o.o
Drobimex Sp. z o.o
GZELLA POLAND Sp. z o.o. Sp.k.
Indykpol S.A
Konspol Holding Sp. z o.o.
Nik-Pol Sp. z o.o.
NOWICKI NATURALNIE
ROLDROB S.A.
Strzała Sp. z o.o
Tarczyński S.A.
Wielkopolski Indyk Sp. z o.o.
Zakład Mięsno-Wędliniarski Kaminiarz Sp. z o.o. Sp.k
Nabiał:
Milkpol S.A.
P.P.Ch. i P.R.S. „Anita”
Dania gotowe, konserwy, przetwory:
Graal S.A.
Roleski Sp.j.
S&T Mirosław Trymbulak
SMAKMAK Sp. z o.o. sp.k.
Wielkopolska Wytwórnia Żywności PROFI Sp. z o.o.
Słodycze, chrupki, desery:
Doti Sp.J Manufaktura D.M.Mroczkowscy
EUROSNACK S.A.
Helio S.A.
Miran Wafel Sp. z o.o
SANTE A. Kowalski Sp. j.
Soligrano Sp. z o.o. Sp.k
ZPChr Wytwórnia Artykułów Spożywczych „Boramex”
W sklepach można znaleźć także wiele produktów bezglutenowych zagranicznych firm takich jak: Nestlé, Schär, Le Veneziane, Barilla, Nutrifree, Schnitzer, Bauckhof, Hammermühle, 3 Pauly, FRIA, FINAX, Procelli, SamMills, Provena, Barkat i innych. Wyżej wymienione firmy uzyskały licencję na używanie symbolu przekreślonego kłosa w ramach Europejskiego Systemu Licencyjnego.
Sklepy sieciowe, w których na pewno znajdziesz produkty bezglutenowe:
Biedronka
Lidl
Netto
Piotr i Paweł
Nie wiesz jak ułożyć dietę bezglutenową z uwzględnieniem swoich problemów zdrowotnych ? Skorzystaj z pomocy doświadczonego dietetyka klinicznego online. Za pomocą konsultacji i formularza specjalista przeanalizuje twój dotychczasowy sposób odżywiania, problemy zdrowotne oraz wyniki badań a następnie ułożyć dla Ciebie indywidualną i skuteczną dietę online w atrakcyjnej cenie. Przez 30 dni otrzymasz możliwość kontaktu mailowego ze swoim dietetykiem oraz gwarancje satysfakcji lub zwrot pieniędzy.
PODSUMOWANIE
Poznaj kilka wskazówek, które warto zapamiętać:
Jeżeli masz celiakię, nawet niewielka ilość glutenu może wywołać nasilone objawy.
Wybieraj produkty, które w sklepach są umieszczone na półkach oznaczonych jako produkty bezglutenowe.
Zawsze czytaj etykiety. Produkty bezglutenowe mają umieszczony na etykiecie znak przekreślonego kłosa.
Bądź pod stałą opieką lekarza, który będzie monitorował proces leczenia.
Udaj się do dietetyka jeśli masz problem z tworzeniem różnorodnej diety bezglutenowej.
Jeżeli chciałbyś wyjść do restauracji ze znajomymi wybieraj takie miejsca, gdzie oferują posiłki bezglutenowe.
Staraj się przyrządzać posiłki samodzielnie w domu. Będziesz mieć pewność, że są one dla Ciebie bezpieczne.
Jeśli uważasz, że produkty bezglutenowe, a w szczególności mąka są zbyt drogie, przygotuj ją w domu samodzielnie z dowolnych zbóż bezglutenowych.
Literatura:
Limanowska P., Kubiak J., Napieraj K., Różańska D.: Ocena wybranych aspektów życia codziennego i czynników determinujących przestrzeganie diety bezglutenowej u osób chorych z celiakią. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2014; Tom 20, nr 4: 356-359
Grzymisławski M., Stankowiak- Kulpa H., Włochal M.: Celiakia- standardy diagnostyczne i terapeutyczne 2010 roku. Forum Zab. Metabol. 2010, 1, 12–21.
Ratkovska B., Wojtasik A., Kunachowicz H.: Łatwość rozpoznawania produktów spożywczych do stosowania w diecie bezglutenowej na podstawie informacji na etykietach. Bromat. Chem. Toksykol.; 2008, tom 3: 253-257
Strona internetowa Polskiego Stowarzyszenia Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej.
Chcesz żebym Ci pomógł ?
Formularz kontaktowy
Kontakt
Tel; 661 499 583
email : maciejkowalskitrener@gmail.com
adres ; Połczyńska 4,Fort Wola
01-378 Warszawa
siłownie: Zdrofit,
Nazywam się Maciej Kowalski i jestem trenerem personalnym oraz dietetykiem z Warszawy. Oferuje skuteczne odchudzanie oraz poprawę kondycji i sprawności fizycznej